Меҳмет Қончи (Mehmet Kancı) “Gerçek Hayat” ҳафталик журнали. «Йўлнома»… Муҳаммад Солиҳнинг ўзи таърифлашича, Совет иттифоқи парчаланаётган бир пайтда ҳам онаватани Ўзбекистоннинг мустақиллигини хаёл қилаолмаган ёмон сиёсатчиларга қарши, жуда ҳам севдиги шоирлиги, шеърларини тарк этиб,бошлаган сиёсат…
ҲИЖОБ ҲАҚИДА Синглимнинг ҳижоби ботмоқда разилнинг кўзига Туфук ҳайф туфласам унинг юзига! Маданий бўлиш эса агар очмоқ баданни Ҳайвонлар инсонлардан кўпроқ маданий! Мaҳмaт Оқиф Эрсўй М.Солиҳ ўзбекчалиштирди * * * …Bacımın örtüsü batmakta rezilin gözüne……
(Суратда: Ойдин Солиҳ 2012 йил халқаро конференцияда) ОЙДИН СОЛИҲНИНГ ЙЎЛИ (Муҳаммад Солиҳнинг “Ойдин Солиҳ мактаби” конференциясида сўзлаган нутқининг матни) 70 йилларда Совет Иттифоқида бир декаданс (чўкиш) даври бошланди. Бу чўкиш фақат сиёсий, ижтимоий ва маданий…
Туркия пойтаҳти Анқарада жойлашган “Omca Yayınları” нашрётида Муҳаммад Солиҳнинг икки китоби туркчада чоп этилди: “Yolname” (“Йўлнома”, хотиралар) ва “Kılıçlar Uyuduğunda” (“Қиличлар уйқуга кетса”, шеърлар) Китоблар Ўзбек Туркчасидан, Туркия Туркчасига таржима қилинган. «Қиличлар уйқуга кетса” шеърлар…
ДАҲШАТЛИ ТУШ Аллоҳ пойидаман тушимда Ҳали бошланмасдан Маҳшар қайғуси Мени жудо қилди ақлу ҳушимдан Қўрқув эмас, даҳшатли уят туйғуси! Атрофга ёйилар «читир-читир» сас Ёнар вужудимнинг ичи ва таши! Мени ёқаётган дузахнинг эмас, Аллоҳ қаршисида Уят…
ОДДИЙ ТУР Биз шундай ғалати турдан одаммиз Кўкарамиз ҳеч ким экмаган жойда, Ҳамма кулаётган чоғда биз — ғаммиз, Биз куллий зарарда кўрамиз фойда! Халқ зулм пойида тилини ютиб, Индамай турганда бизлар индаймиз! Озод бўлса, ҳайқирса,…
СУРГУН ИЧИНДА СУРГУН Сургун ичинда сургун сен ҳам бир яшаб кўргин ҳолимни яшаб куриб, сўнгра мендан ҳол сўргин! Ватан эмас бу очун Бу ер Нафс овидир Аллоҳнинг Одам учун Яратган синовидир Бас, нечун сиз мен…
ҲАЁТ Ниҳоятда оғир, жуда ҳам кийин, Ҳар онни яшамоқ сўнгги он каби Ва ўзини ҳис этмоқ доим Номозга кечикётган бир инсон каби! 2019 Муҳаммад Солиҳ * * * HAYAT Fevkalade ağır, fevkalade zor Her anı…
МУХОЛИФАТ НИМА ДЕГАНИ Турк газетасидан бир мухбир савол беради: «Агар сизга Ўзбекистонга қайтишга изн беришса ва ҳукуматга қарши мухолифат қилишга ҳам ижозат беришса, сиз Ўзбекистонга қайтармидингиз? Мухолифат ҳаракатини давом эттирармидингиз? — Йўқ. — Тушунмадим. —…
НИЯТ Аллоҳдан ўзгага эмассан муҳтож Сен эмас, нафсингдир қийналаётган — Ният агар бўлса эди тахту тож Албат эришардинг бундай ҳаётга! Аммо ҳою-ҳавас чеккада қолиб, Сенга ният бўлди бошка нарсалар; Шафкатсиз кўринган тақдирдан нолиб, Итдай ғингшимаслик,…
ХАБАР КЕЛСА… «Дарвиш, сургун битди,ниҳоят Севин, сени кечирди ватан! Паспортни ол, йўлга чиқ!», дея Хабар келса эди дафъатан, Мен аминман, «йилт» этмас эди Кипригингда севинчнинг ёши, Титрамасди, «қилт» этмас эди Қуриб қолган соғинч оғочи!… 2019…
СЕНИНГ ХАЁЛИНГ Сен кетдинг абадиян бу ердан, аммо солланган инсон тушиб кетгандан сўнг ҳам солланишда давом этаётган бир арғамчи каби солланади сен ҳақдаги хаёлим 2019 Муҳаммад Солиҳ * * * SENİN HAYALİN Sen gittin buradan…
ТАҚВИМ Англамок истадим ақлим борида Мен ким эдим ва энди кимман Ва кўрдим: вақтнинг муз деворида Япроқлари юлинмиш бир тақвимман. 2019 Муҳаммад Солиҳ * * * TAKVİM Anlamak istedim aklım varında Ben kim idim ve…
ОДИЛ ЗОТ Қадарингни белгилади аввалдан Аллоҳ, Гуноҳингни эмас, билгин эй, гумроҳ! Сенга Ўзи гуноҳ қилдириб, наҳот Жазо берар эди Одил бўлган Зот?! 2018 Муҳаммад Солиҳ * * * ADİL ZAT Kaderini belirledi evvelden Allah, Senin…
ДИДАКТИКA Мадҳ этма одамни қараб кўзига Йўқлигида, майли, мадҳ этгил минг бор! Аммо айблар экан, айбла юзига, Йўқлигида эса айблама зинҳор! 2018 Муҳаммад Солиҳ
ЯРАШМАС Ярашмайди эркак кишига Йулида ўлишни керактирмайдиган Бир гоя учун ўлмак ярашмас асло. 2018 Муҳаммад Солиҳ * * * YAKIŞMAZ Er kişiye yakışmaz asla Uğrunda ölmeyi gerektirmeyecek Bir gaye için ölmek 2018 Muhammed Salih
ТАҲЛИКА Солиҳ, инсофли бўл, юртга қайтишчун Ҳужум қилаверма сўлу соғинга – Тасаввур эт, нима бўларди бугун, Юртга қайтса ҳар бир Ватан соғинган! 2018 Муҳаммад Солиҳ * * * TEHLİKE Salih, insaflı ol, yurda dönmek için…
СЕН КЕТГАНДА Кетганда, Бир аёлдай кетсанг эди, Нозу фироқ этсанг эди… Йук, бунақа кетмайдурсан сен, Нозу фироқ этмайдурсан сен. Сен кетсанг боғлардай кетасан, Вақт ўтган сари юк солиб. Сен худди тоғлардай кетасан, Узоқлашган сари юксалиб.…
Эътироф этаман, роҳат-фароғатда яшаш учун ҳеч ғайрат қилмадим.Аммо эркин яшаш учун ҳаракат қилдим. Эркинлик табиатим учун ягона ва энг олий роҳат-фароғат эди. *** İtiraf ediyorum, konforlu bir hayat için hiç uğraşmadım. Ama özgür yaşamak için…
СЎФИ Ўз сочимдан тўқиб оламан чакмон, Суягимдан ясайман пичоқ сопини. Мен соямни тўшаб ухлаяжакман, Соя ухлаяжак мени ёпиниб… Юрак нима дейди, билмадим, лекин Шахсан мен шунақа яшамоқчиман. Умримдан -бор роҳат, бор соя-салқин — Ҳаммасини юлиб…
ВАТАН ХОИНИНИНГ ВАТАН СЕВГИСИ Хавфсизлик Хизмати, эшит яхшилаб, Ватан хоиниман юртдан йироқда, Бил-ки, куйлаяжак бир кун бахшилар Хоинларнинг ватан севгиси ҳақда! Уларнинг севгиси шу қадар мубҳам — Найлади бу севги,қара, юзимга ; Аввал ўзим бўлсам,энди…
ҲЕЧ НАРСАГА ҚАРАМАЙ Либерал дўстларнинг “кейинги йилларда жа оптимист бўлиб кетдингиз” деган писандаларига қарамай, сиёсий муроса чегараларидан ўтиб, аввалгисидан ҳеч ҳам фарқ қилмайдиган янги режимнинг ҳайбаракаллачиси бўлдингиз, деган пичингларга қарамай, мен президентнинг сиёсатини қўллашда давом…
КОНСТИТУЦИОН ТУЗУМНИ НЕЧТА КИШИ АҒДАРИШИ МУМКИН? «Бобомурод Абдуллоҳ-Усмон Ҳақназар иши» бўйича ҳибсга олинган 4 та кишидан 3 таси сўроқ қилиниб, кўрсатмалар беришни тамомладилар. Булар — журналист Бобомурод Абдуллоҳ, ишбилармон Ровшан Салаев ва ресторанчи Шавкат Оллоёровлар.…
Диктатура йилларида биз, мустақил Ўзбекистон ватандошлари, ҳуқуқ майдонидаги абсурдга шу қадар кўникиб кетдик-ки, вазиятнинг фожиавийлиги бизни қайғуга солмайдиган, кулгилилиги эса кулгимизни қистамайдиган бўлди. Мана, ўзи ва оиласига алмисоқдан қолган эски машинада таксичилик қилиб нон топадиган…
«ХАЛҚ ДУШМАНИ» ИСМЛИ ШАРАФ (Коммунизм арвоҳлари билан ғавғом) Камина 25 йиллик сиёсий муҳожирман. Узоқ йиллар Оврупода яшадим, энди Туркияда истиқомат этмакдаман. Ўзбекистонда диктаторлик бошқарув ўзгаргандан кейин гўё ватанга қайтиш имкони пайдо бўлди. Ҳар ҳолда, соғ…
“Давлат террорининг “қутлуғ” санасидаги юбилей” Таниқли ўзбек шоири ва жамоат арбоби МУҲАММАД СОЛИҲНИНГ 50 йиллиги муносабати билан Россия Пен Клуби, Москва-Хельсинки гуруҳи ва Марказий Осиёда инсон ҳуқуқларига риоя қилишга кўмаклашиш Жамияти томонидан ташкил қилинган…
КУРАШ АДАБИ — Солиҳ, тўхта,- дейман,кўзгуга қараб,- Вазифа битмишдир мана шу ерда! Ниҳоят, тутмаяжаксан тараф, Буни ватан эмас, юрагинг буюрди! Лойиқ эсанг,халқ сени кафансиз кўмар, Адабиёт эмас бу, кураш адаби. Олдингда турибди 70 йиллик…
БОЛ ВА ШЕЪР Совет даврида жуда машҳур бўлган «Виннипух» деб номланган бир мултфилм бор эди. Виннипух дўсти («пяточок» эди шекилли) касалланганида уни кўришга боришга қарор қилади ва унга ҳадя ўлароқ бол (асал) олади. Аммо бечора…
ЭСКИ ТОИФА Бир укамиз Радиодан телефон қилиб, “Президент эркинлик эълон этибди, ҳамма гапираяпти, сиз нега жимсиз, гапирмайсизми,ака?”, деди. Уни хафа қилмаслик учун дипломатик жавоб бердим: “Бизга ҳайрон бўлманг,ука. Биз ҳамма гапирганда жим турамиз, ҳамма жим…
Ўзбекистонлик бюрократ, “олим” Шуҳрат Ризаевнинг кирил алифбосини қайта тиклаш каби жоҳилона “ташаббуси” Муҳаммад Солиҳнинг бир неча йиллар муқаддам Fergananews.com сайтида босилган қуйидаги мақоласини яна долзарб қилмоқда. Марҳамат, ўқиб хулоса чиқаринг. Bебсаҳифаси таҳриряти * * * “УНЛИЛАР УЙҒУНЛИГИ”…
Бугун ўлкамизда моддий дунё қадриятлари биринчи планга чиққан бир замонда, одамнинг бутун куч-қуввати фақат қорин тўйғазиш мужодаласига сарф булаётган бир пайтда маьнавият ва ахлоқ хусусида гапириш жуда қийин. Чунки оч қоринга қўшиқ ёқмайди. Оч қоринлар…
(Давоми. Боши ушбу линкда – “М.Солиҳ: Раҳматли Ўзолнинг Турк бирлигига умри етмади”) Турк халқларининг озодлик мужодаласи рамзларидан бири бўлган сургундаги Ўзбек мухолиф лидери, ёзувчи, шоир Муҳаммад Солиҳ билан қилган суҳбатимизнинг сўнгги бўлимида Турк бирлигини қуриш учун…
(Давоми. Боши ушбу линкда – “Муҳаммад Солиҳ: Темур ҳам Боязид ҳам бизнинг аждодимиздир”) Умрини мазлум Турк халқларининг ҳуқуқини ҳимоя қилиш билан ўтказган, бир неча йилдан буён Туркияда сургунда яшаб келаётган Ўзбек мухолиф лидери Муҳаммад Солиҳ, Каримовнинг…
(Давоми. Боши ушбу линкда – “Туркашнинг Туркчи сиймоси шууримга ерлашди”) Сургундаги мухолифат лидери, ёзувчи, шоир Муҳаммад Солиҳ YeniBirlik газетасига берган интервьюсида, 1918 йил Қўқон Мухторияти (Туркистон Жумҳурияти)да Лениннинг амри билан, Армани Дошноқлар ёрдамида 3 кун ичида…
1991 йил Ўзбекистон президентлигига сайловларда Каримовга қарши номзодини қўйган ва кейинчалик сургун қилинган, бу ҳам етмагандай 3 марта суиқасд таҳликасини бошидан кечирган Ўзбекистон мухолифат лидери, ёзувчи, сиёсатчи Муҳаммад Солиҳ, Туркияни 1972 йилда илк маротаба Алпарслон Туркашнинг шахси воситасида…
Истанбул ташқаридан қараганда этник ва маданий жиҳатдан космополит бир шаҳар бўлиб кўринади ва бу хусусиятни шаҳарга ҳар куни оқиб келаётган туристлар янада бўрттириб кўрсатади. Айниқса, Истанбулнинг савдо марказлари жойлашган кўча ва тор сўқоқлари сизга қадимги Бобилни эслатади. Бу…
Ойдин Солиҳ қизи Умида билан (оила архивидан олинган сурат). Яқинда Қирғизистон пойтахти Бишкек шаҳрида ҳакима Ойдин Солиҳнинг “Ҳақиқий тиббиёт (Йўқотилган шифо изидан)” китоби рус тилида босмадан чиқди. Ойдин Солиҳ 1943 йили Луганскда туғилган. Отаси поляк,…
23 март куни Ўзбекистон Халқ ҳаракати раиси¸ мамлакат мустақиллиги учун курашиб¸ сўнгра¸ мустақил Ўзбекистон ҳукумати тазйиқи остида ватандан чиқиб кетишга мажбур бўлган Муҳаммад Солиҳ Шавкат Мирзиëвни қўлловчи илк видеобаëнот билан чиқди. Узоқ йиллар Тошкент ҳукумати…