Муҳаммад СОЛИҲ АДОЛАТ Адолат ҳаммага тенг қараш эмас, адолат ҳар кимга у лойиқ бўлган мезонда қарашдир. (2016) * * * ТИЛ ВОҚЕАСИ Баъзан ёзишнинг бир тил воқеаси эканини унутиб қўяман… Умримнинг иккинчи ярми ўзбек тили иқлимидан йироқда ўтди. Шу боис мен учун ёзув ва тил ўртасидаги гармония(мутаносиблик) бир нави бузилди. Бу феномен камина учун янгилик…
(Олис табассуминг сояси) Мана шу дарахтга бераман Сенинг етим қолган исмингни. Токи дарахт мазмун касб этсин, Токи камроқ ўртансин виждон, Сендан сўнг ҳам тириклигимга… Токи деразамда титрасин абад Олис табассуминг сояси!… 1981 Муҳаммад Солиҳ
Ойдинга Менга жуда зарур, жуда ҳам керак Сенинг юзингдаги сокин ифода. Бу тиниқ кўзларинг ҳеч қачон Инкор этмас сенинг дудоқларингни. Сен дунёда энг Буюк Aёл Аёллар удумин рад этасан илк: Кўзёшлар ўрнига, видо ўрнига Чеҳрангдан боқади хотиржам жозиб!… Сен яхши биласан, ойдин кўрасан Кўксимда турнанинг кўчманчи қалби; Сен мени қамрайсан куз осмонидай, Кузги боғлар каби…
Инсон ёки жонли ва жонсиз мавжудотлар макро ва микро дунёда бирликда мавжуддир. Макро дунё нима ўзи? Макро дунёси молекулалар ва атомлардан иборат. Атом модданинг энг кичкина парчасидир. Атом ости дунёси микро дунё дейилади. Микро дунёда бу дунё қонуниятлари амал қилмайди. У ерда умуман бошқа қонунлар амал қилади. Биз бу дунёда масофа ўлчай оламиз, оғирлик ўлчай…
Ёш экан, бу одам тўғрийди ғоят, кексайиб, тўғрироқ бўлди янада, чунки умуртқаси бўлган Шеърият, умрининг сўнгида Шариат бўлди. 2010 Муҳаммад Солиҳ
Эрталаб уйғонар эканман, кечаги берилган ваъда мени қийнамайди. Кўзимни очар эканман, ҳеч кимдан қарз сўрамайман. Мен ўз қорнимдан аввал, нафсимдан аввал, ҳатто кўзларимдан олдинроқ уйғонаман эрталаб. Эрталаб ўз ҳаётимга муболағасиз қарайман. Эрталаб менинг фикрим мустақил. Сўзлар оломони узоқда. Байроқ кўтариб олган сўзлар оломон 1982 Муҳаммад Солиҳ
Поездга чиқасан. Онанг қўл силтар. Хотинингнинг ҳўл рўмолчаси Гуё синган қанот — ҳилпирамайди. Лекин хайрлашмас сен билан боғлар, Қўл силтамас дарахтлар, xўмраяр тоғлар, «Видо» айтолмайди сенга пахтазор!… Улар сендан хат ҳам кутмайди!.. Сен ҳалок бўлдинг-ку, жигарим!.. Жасад эса купеда чой ичиб Бемалол кетмоқда Ватандан… … 1975 Муҳаммад Солиҳ
Бугун саҳарда ёки кеча уч ёлғиз қуш деразам ёнидан учиб ўтишди сўнгра сассиз уфққа сиғиндилар ёлғизлик билан бир-бирига боғланган учта қуш Муҳаммад Солиҳ
Муҳаммад Солиҳнинг шеърлари Уйғур тилига таржима қилинди. Қуйида уйғур шоир ва таржимони Ёлқин Азизий таржимасида Муҳаммад Солиҳнинг «Мансур шеърлар» туркумидан бир парча эълон қиламиз. مۇھەممەد سالىھ : مەنسۇر شېئىرلار (ئۆزبېكىستان)ئۆزبېكىچىدىن ئۇيغۇرچىلاشتۇرغۇچى : يالقۇن ئەزىزىتۈركىي تىلدا سۆزلىمەكتۈركىي تىلدا سۆزلىمەك ئاسان. تۈركىي تىلدا سۆزلىمەك شۇنچىلىك قىيىن. بۇ تىلدا سۆزلىمەك شۇنچىلىك قىيىن، شۇنچىلىك ئاچچىق. ئەگەر كەيپىڭ چاغ بولسا،…
Каримов режимининг мухолифатга нафрати табиий кўринса-да, ўзларини режим мухолифи санаган ғаююрлар гуруҳидаги нафратнинг ижтимоий илдизларини топиш унчалик осон эмас. Ҳар ҳолда, буни 1980-нчи йилларнинг охирида юртимизда юз берган сиёсий ўзгаришлар заминидан ахтариш лозим. Лекин мақоламизнинг вазифаси бу эмас. Вазифа шу кечган 20 йил ичида жамиятимиз нақадар теран бир деградацияга, чиришга юз тутганини қисқа эътироф этиш…